گام به گام با پايان نامه سال دانشجويي
توليد علم و سرمايه گذاري مناسب در حوزه پژوهش و آموزش بويژه در زمينه تحصيلات تكميلي و آموزش عالي از اصلي ترين اهدافي است كه دائماً مسئولان نظام بر آن تأكيد مي ورزند. اين سرمايه گذاري زماني نتيجه مطلوب مي دهد كه كارايي خود را در حيطه مديريتي و در حوزه صنعت نشان دهد و در واقع در خدمت توليد قرار گيرد.
سازمان انتشارات جهاددانشگاهي با درك اين هدف والا، بارزترين و شاخص ترين ثمرات تحقيقاتي دانشجويان كشور را مدنظر قرار داده تا با معرفي آن به جامعه دانشگاهي و دانشجويان و پيوند نتايج اين تحقيقات با صنعت و توليد ، به اصلاح مسير و ارتقاي امور علمي ـ پژوهشي كشور همت ورزد.
اين مهم در قالب برگزاري مراسم انتخاب پايان نامه سال دانشجويي بيش از ده سال است كه با همت جهاددانشگاهي در قالب تشكيلاتي سازمان انتشارات جهاددانشگاهي و با اهداف ترويجي درحو زه پژوهش و توليد دانش شكل گرفته است.
ضرورت و اهميت اجراي جشنواره پايان نامه سال دانشجويي:
فراهم آوردن زمينه مناسب براي بروز و ظهور خلاقيت هاي جوانان و دانشجويان ، افزايش انگيزه مطالعه و پژوهش ، بهره مندي جامعه از انديشه ها، آموخته‌ها و آثار دانشجويي، ترغيب و تشويق دانشجويان به مطالعه و تحقيق، از جمله علل طراحي و برگزاري «انتخاب پايان نامه سال دانشجويي» بوده است.
اين اهداف، بي ترديد در قالب فعاليت هاي علمي و پژوهشي دانشگاه ها ، اساتيد و دانشجويان كشور رقم مي خورد. انعكاس مناسب اين جريان فراگير موضوع اصلي جشنواره «انتخاب پايان نامه سال دانشجويي» است كه آن را در رديف موفقيت هاي ممتاز علمي كشور قرار داده و در مجموع به رونق پژوهش منجر شده است، يقيناً ثمرات كلي اين فرايند نصيب دانشگاهيان و دانشجويان خواهد شد.
تلاش سازمان انتشارات جهاددانشگاهي در هدايت و مديريت اين جريان فرهنگي علمي توانسته است بارقه هاي اميد را در پژوهشگران دانشجو ايجاد نمايد. تداوم اين جريان بي شك مي تواند در عرصه جهاني نيز وجه علمي كشور را تقويت و بهبود بخشد.
حضور همه جانبه وزارتخانه ها، نهادها و سازمانهايي همچون: وزارت علوم، تحقيقات فناوري ، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، سازمان ملي جوانان ، سازمان تبليغات اسلامي و بسياري از مجموعه هاي علمي و پژوهشي كشور بويژه مراكز پژوهشي دانشگاهي و موسسات آموزش عالي، اعتبار علمي در خور توجهي براي اين جشنواره فراهم آورده است.
سيستم برنامه ريزي و شيوه اجراي جشنواره پايان نامه سال دانشجويي
جشنواره علمي ـ پژوهشي پايان نامه سال دانشجويي از همان سال هاي آغازين، سيستم متمركز برنامه اي را برگزيده است. از اواسط آذر ماه و بلافاصله پس از اتمام جشنواره كتاب سال دانشجويي ، برنامه ريزي انتخاب پايان نامه سال دانشجويي آغاز مي شود و فرايند شش ماهه اي براي اجراي مراسم اختتاميه تدارك مي‌گردد اين برنامه ها در قالب گروهها و كميته هايي همچون دبيرخانه دائمي ، گروه علمي ـ داوري ، گروه پشتيباني و .. سازماندهي مي شود.
دبيرخانه پايان نامه سال دانشجويي دريافت ، طبقه بندي،كدگذاري اوليه و ثبت اطلاعات آثار دريافتي را بر عهده دارد.
كميته علمي در يك فرايند علمي آثار را در قالب گروه هاي آموزشي ششگانه (علوم پزشكي و دامپزشكي، كشاورزي ومنابع طبيعي، فني و مهندسي، علوم پايه ،علوم انساني واجتماعي، هنرومعماري) در چند مرحله داوري و ارزيابي مي نمايد.
كميته اطلاع رساني و تبليغات، انعكاس رويدادهاي خبري ـ علمي جشنواره را تا مراسم پاياني (اختتاميه) عهده دار مي شود.
كميته پشتيباني ، امور تداركات خدمات جنبي را سامان مي دهد.
بررسي اجمالي اين جشنواره نشان مي دهد كه سيستم متمركز آن مؤثر واقع شده است به گونه اي كه همه ساله با رشد روزافزون آثار روبرو بوده است بويژه از دوره هشتم با گسترش حوزه علمي جشنواره از گروه علوم انساني به تمامي گروه ها و رشته هاي دانشگاهي ، جشنواره رشد روزافزوني را داشته .
نتايج جشنواره پايان نامه سال دانشجويي:
ـ ايجاد رقابت علمي بين دانشجويان در حيطه پژوهش و تحقيق
ـ ايجاد فضاي مشاركت در بين سازمان ها ، نهادها و دستگاههاي مرتبط در جهت توسعه فعاليتهاي پژوهشي در دانشگاه ها
ـ تقويت روحيه علمي با چاپ پايان نامه هاي برتر در شمارگان مناسب و در تمامي گروه هاي ششگانه
ـ حمايت از پايان نامه هاي برتر و معرفي آن ها به واحدهاي صنعتي و توليدي كشور
ـ توسعه پژوهش هاي علمي ـ كاربردي در سطوح مختلف دانشگاه ها
ـ شناسايي نيروهاي خلاق و مستعد و معرفي آنها به جامعه علمي كشور
مجموعه اين نتايج نشان مي دهد كه اين فعاليت علمي مورد استقبال جامعه انشگاهي كشور قرار گرفته و اميد مي رود كه در سطوح بين المللي نيز نقش خود را ايفاء نمايد.
بخش هاي جشنواره
۱ـ بخش اصلي ۲ـ بخش جنبي ۳ـ بخش ويژه
۱- بخش اصلي :
در اين بخش ، از فارغ التحصيلان مقاطع تحصيلي كارشناسي ارشد و دكتراي تمامي رشته هاي دانشگاه هاي كشور دعوت ميشود تا پايان نامه هاي خود را كه دردوسال اخير هر دوره (سالي كه جشنواره در آن برگزار مي شود و سال ماقبل آن )تدوين و از آن دفاع كرده اند براي شركت در جشنواره ارسال كنند.
بخش اصلي در ۶ گروه تخصصي سازماندهي مي شود: ۱-۱- گروه فني ـ مهندسي۱ـ ۲- گروه پزشكي ـ دامپزشكي ۱-۳- گروه كشاورزي ومنابع طبيعي ۱-۴-گروه علوم پايه۱-۵- گروه علوم انساني – اجتماعي۱-۶- گروه هنر- معماري
۲- بخش ويژه :
در اين بخش هر سال با صلاحديد افراد صاحب نظر و با نظرخواهي از اعضائ شوراي سياستگذاري و متناسب با عنوا ن آن سال ، يك يا چند موضوع به عنوان موضوع ويژه به تصويب شوراي مذكور رسيده و در فراخوان اعلام مي شود.
۳- بخش جنبي :
در اين بخش تمامي پژوهش‌هاي دانشجويي مقاطع كارشناسي ، كارشناسي ارشد و دكترا پذيرفته مي شوند. بديهي است كه اين آثار بايد ويژگي‌هاي لازم يك پژوهش را داشته باشند . اين آثار نيز در ۶ گروه تخصصي طبقه بندي مي شوند.
شيوه و مراحل داوري:
با توجه به طبقه بندي آثار در سه بخش و گستردگي موضوعي آثار، شوراي علمي جشنواره براي هر گروه و شاخه يك مدير گروه متخصص ار ميان اساتيد و اعضا ء هيات علمي دانشگاهها انتخاب تموده و به دبيرخانه جشنواره معرفي مي نمايد .
داوري پايان نامه سال دانشجويي عمدتاً در چهار مرحله زير انجام مي پذيرد:
مرحله مقدماتي: درمرحله مقدماتي داوري مدير گروه به همراه كارشناسان دبيرخانه آثار رسيده گروه خود را با شرايط دبيرخانه و فراخوان انطباق مي دهند. در اين مرحله پايان نامه ها و پژوهش هايي كه شرايط لازم را كسب نكنند حذف و بقيه به مرحله بعد راه مي يابند. در اين مرحله مديرگروه موظف است موضوع پايان نامه را با گروه خود مورد بررسي قرار دهد تا هر پايان نامه متناسب با موضوع خود در گروه مناسب جايگزين و مورد داوري قرار گيرد.
مرحله اول : در اين مرحله مدير گروه به همراه دو مشاور خود كه ً هر دو مشاور متناسب با گرايش ها و رشته هاي گروه مورد نظر، آثار رسيده گروه خود را توسط فرمهاي مرحله اول داوري مورد ارزيابي قرار مي دهند.
در اين مرحله ابتدا هر پايان نامه توسط مدير گروه ارزيابي شده و نمرات كسب شده در فرمهاي ارزيابي داده مي شود سپس مشاور اول نمرات مورد نظر را اعلام و بعد مشاور دوم نظر خود را مرقوم مي نمايد و در نهايت ميانگين سه نمره امتياز نهايي هر پايان نامه خواهد بود كليه پايان نامه ها به اين شيوه مورد ارزيابي قرار مي گيرند و در نهايت گروه موظف است ۵۰ درصد پايان نامه هاي مورد نظر را حذف نموده تا ۵۰ درصد باقي مانده به مرحله دوم راه يابند.
مرحله دوم: در اين مرحله مدير گروه به تناسب رشته ها و گرايش هاي موجود در گروه، هر يك از پايان نامه ها را در اختيار يك داور زبده آن رشته قرار مي دهد تا بر مبناي شاخص هاي فرم ارزيابي مرحله دوم پايان نامه را مورد داور ي قرار دهد و امتياز مورد نظر را در فرم قيد نمايد . در صورت نيازيك مشاور پايان نامه را مورد مطالعه قرار داده و نمره مورد نظر را در فرم مشخص مي نمايد و در نهايت ميانگين اين دو نمره امتياز كلي خواهد بود كه در فرم بايد قيد شود.
مرحله سوم : در اين مرحله مدير گروه موظف است با حضور كليه داوران و مشاوران طي يك جلسه پايان نامه ها را از نظر امتياز مورد مقايسه و بررسي قرار دهند و طبق آراء داوران و فرمهاي ارزيابي اسامي نفرات برتر رادر صورتجلسه نهايي داوري اعلام نمايند.
مرحله چهارم: كميته نهايي داوري با حضور دبير جشنواره و مديران گروه ها تشكيل گرديده و طي يك صورتجلسه معين نفرات برتر را انتخاب و اعلام مي نمايند.
مراسم معرفي برگزيدگان
پس از معرفي نفرات برتر توسط هيات داوران، دبيرخانه با هماهنگي يكي از دانشگاههاي تهران اقدام به تهيه سالن نموده و اقدامات اجرايي مراسم معرفي برگزيدگان جشنواه را آغاز مي نمايد.
در اين مراسم كشوري كه با حضور جمعي از دانشجويان، اساتيد،شخصيتهاي علمي، مسئولان و مقامات كشور و همچنين برخي از وزراء وزارتخانه ها ي مرتبط اجرا مي شود، به برگزيدگان و تقديرشدگان ، لوح تقدير – سكه بهارآزادي– تنديس ويژه جشنواره اهداء مي گردد.
و همچنين پايان نامه هاي برگزيده گان توسط سازمان انتشارات جهاددانشگاهي در قالب كتاب به چاپ مي رسد.
اميد مي رود كه اين برنامه فرهنگي علمي همچنان با رشد روز افزون خود به توسعه فرهنگي – علمي كشور كمك نموده و موجبات ارتقاءعلمي كشور را فراهم آورد.
